Handlu zagranicznego planowanie

Handlu zagranicznego planowanie: 1. całokształt funkcji kierowania handlem zagranicznym sprawowanych przez władze centralne 1 kierownictwo gospodarcze różnych szczebli hierarchii gospodarczej; 2. budowa planu obrotów z zagranicą. W ujęciu (1) p.h.z. jest równoznaczne z prowadzeniem polityki handlu zagranicznego i z systemem kierowania handlem zagranicznym, w ujęciu (2) p.h.z. jest częścią systemu kierowania handlem zagranicznym. Całokształt funkcji kierowania handlem zagranicznym podzielić można na trzy podstawowe grupy: 1. organizowanie, czyli ustalanie struktury podmiotowej, sieci informacyjnej i instytucjonalnych norm postępowania; normy instytucjonalne są ustaleniami władz różnych szczebli, określającymi reguły prawne, finansowe, monetarne, ubezpieczeniowe i socjalne w zakresie działalności handlu zagranicznego; normy te mają formę ustaw, uchwał, zarządzeń, decyzji i mogą być zmieniane przez władze odpowiednich szczebli; 2. planowanie (budowa planu obrotów z zagranicą), czyli przygotowywanie decyzji, zawierających odpowiedź na pytanie, co, ile, gdzie (skąd) i jak eksportować oraz importować; 3. wykonywanie planu za pomocą uruchamiania i odtwarzania rezerw oraz sterowania normami instytucjonalnymi, a także ilością kredytu bankowego; w zależności do szczebla hierarchicznego jednostki opracowującej plan handlu zagranicznego rezerwy mogą wystąpić w różnej formie. W centralnym planie handlu zagranicznego rezerwy mogą wystąpić w postaci środków dewizowych, łatwo zbywalnych towarów eksportowych i w postaci zdolności produkcyjnych w gałęziach eksportowych. Wśród trzech grup czynności kierowania handlem zagranicznym najważniejszą jest planowanie, czyli przygotowywanie decyzji gospodarczej. Z treści planu wynikają główne wytyczne zarządzania, tzn. organizowania i wykonywania planu. Przyjęta doktryna planowania określa podmiot i przedmiot decyzji; jej horyzont czasowy i szczegółowość, również organizacja i sposób wykonywania planu zależą od doktryny planowania. Formalne wyodrębnienie zakresu działania producenta, eksportera lub importera nie ma jednak pierwszorzędnego znaczenia. Z punktu widzenia interesów całości gospodarki planowanej centralnie ważne są łączne wyniki działalności producenta 1 eksportera oraz importera, co nie wyklucza istnienia różnych form powiązań organizacyjnych między nimi. P.h.z. na każdym szczeblu hierarchii gospodarczej sprowadza się do określenia celu, środków, warunków działania, kryterium wyboru oraz podziału zadań między wykonawców. W centralnym planie handlu zagranicznego celem jest osiągnięcie określonej wielkości importu lub waluty obcej. Ograniczenia dotyczące importu wykazują małą giętkość, zwłaszcza gdy zawiera on przede wszystkim towary niekonkurencyjne. Niekonkurencyjny charakter mają przede wszystkim importowane surowce, bez których nie można w pełni wykorzystać istniejącej zdolności produkcyjnej, oraz importowane dobra inwestycyjne, jeśli bez nich nie można wprowadzić nowoczesnej techniki. Również mało giętkie są ograniczenia dotyczące dewiz, zwłaszcza gdy kraj musi spłacać długi i nie ma możliwości zaciągania nowych kredytów. Sztywność ograniczeń dotyczących dewiz wzrasta w miarę dezagregowania ich na poszczególne rynki. W odcinkowych planach handlu zagranicznego celem może być osiągnięcie określonej wielkości eksportu, wpływów dewizowych lub salda (handlowego, płatniczego) wymiany z poszczególnymi obszarami płatniczymi. Cele działania w planach odcinkowych występują zazwyczaj jako ograniczenia dolne. Środki działania są zależne od sformułowania celu, a więc i od szczebla hierarchicznego jednostki planującej. W centralnym planie handlu zagranicznego środkami działania są głównie zasoby produkcyjne (pracy, majątkowe oraz surowców potrzebnych do produkcji towarów i usług) przedsiębiorstw, przemysłowych i handlu zagranicznego, znajdujące wyraz w kosztach tych przedsiębiorstw. Do środków działania zalicza się także eksportowane produkty i środki płatnicze uzyskane za eksport oraz poza eksportem, np. ujemne saldo dewizowe, dary, kontrybucje. Zasoby występują jako ograniczenia górne i tworzą nieprzekraczalną granicę działania w danych warunkach. Podobną rolę spełniają ograniczenia popytu i podaży zagranicznej, występujące np. w formie kontyngentów i list towarów strategicznych.